راهنمای جامع انتخاب بهترین دستگاه اسپرسوساز
این روزها دستگاه‌های اسپرسوساز حرفه‌ای در بسیاری از شرکت‌ها و منازل به چشم می‌خورند و محبوبیت آن‌ها رو به افزایش است. اینکه بتوانیم در محل کار یا خانه قهوه مخصوص خود را تهیه کنیم، تجربه‌ای بی‌نظیر است. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که هنگام تهیه یک شات قهوه با این دستگاه‌ها چه اتفاقی می‌افتد؟ چقدر با فرآیند کار این دستگاه‌ها آشنایی دارید؟ در این مطلب به بررسی این دستگاه‌ها پرداخته و با انواع مختلف اسپرسوسازها آشنا می‌شویم.
دستگاه‌های اسپرسوساز با مکانیزم بخار
برای شناخت انواع دستگاه‌های اسپرسوساز باید از مبانی ساخت و تاریخچه آن‌ها شروع کنیم. گزارش‌ها نشان می‌دهند که “آنجلو موریوندو” در سال 1884 دستگاهی جدید با مکانیزم بخار را برای تهیه سریع و مقرون به‌صرفه قهوه در “نمایشگاه عمومی تورین” معرفی کرد. به این ترتیب، سیستم قهوه تحت فشار متولد شد.
امروزه دستگاه قهوه ساز الکتریکی با مکانیزم بخار همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند. سادگی این دستگاه‌ها، استفاده و نگهداری آن‌ها را آسان می‌کند. همچنین، این دستگاه‌ها مقرون به‌صرفه و کم حجم هستند. اما عملکرد آن‌ها چگونه است؟
عملکرد دستگاه‌های اسپرسوساز بخار
به طور کلی، آب در یک مخزن بدون هوا به نقطه جوش می‌رسد و بخار تولید می‌شود. این بخار آب را با فشار از مخزن خارج کرده و به قهوه می‌رساند. این فرآیند مشابه همان اتفاقی است که در قهوه‌جوش روگازی (moka pot) رخ می‌دهد.
نقاط ضعف دستگاه‌های اسپرسوساز بخار
یکی از نقاط ضعف دستگاه‌های اسپرسوساز با مکانیزم بخار این است که فشار آن‌ها تنها به 1 تا 1.5 بار (واحد اندازه‌گیری فشار) می‌رسد. این در حالی است که فشار ایده‌آل برای تهیه یک شات اسپرسو، 9 بار است.
“ایوان مورا”، باریستای “کافه هولا” در شهر مادرید، در این باره می‌گوید:
«در دستگاه قهوه ساز بخاری، نه تنها فشار کمتر از حد مطلوب است، بلکه دمای آب نیز بسیار بالاست.»
دستگاه‌های اسپرسوساز با مکانیزم بخار برای مواقعی که به دنبال تهیه سریع اسپرسو با هزینه کم هستید، بسیار مناسب هستند. با این حال، برای تهیه قهوه‌ای با طعم بهتر، بهتر است دانه‌های قهوه را در اندازه‌های مختلف آسیاب کنید و هر بار آزمایش کنید تا به بهترین نتیجه برسید و از عصاره‌گیری بیش از حد جلوگیری کنید.
آشنایی با انواع دستگاه‌های قهوه ساز اهرمی
در ادامه بحث آشنایی با انواع دستگاه‌های قهوه ساز، به دستگاه‌های اهرمی می‌پردازیم. این دستگاه‌ها برای تهیه یک شات قهوه به نیروی فیزیکی نیاز دارند و به دو نوع تقسیم می‌شوند:
- دستی
- ارتجاعی (Spring-Loaded)
دستگاه اهرمی دستی معمولاً دارای اهرمی است که در حالت عادی به صورت افقی قرار دارد. با بالا بردن اهرم، آب داغ‌شده از مخزن با فشار به پودر قهوه تزریق می‌شود تا آن را اشباع کند. باریستا با حرکت این اهرم می‌تواند بر مدت زمان تزریق، میزان جریان و مقدار فشار کنترل داشته باشد.
در دستگاه‌های اهرمی ارتجاعی، با کشیدن اهرم به پایین، بخار فشرده می‌شود و پیستون بالا می‌رود. این کار فضایی درون آبریز برای ورود آب ایجاد می‌کند. سپس، فنر نیروی خود را آزاد کرده و اهرم به عقب باز می‌گردد. این اتفاق باعث می‌شود پیستون آب را با فشار به پایین هدایت کند و عصاره‌گیری اسپرسو انجام شود.
باریستا با استفاده از دستگاه‌های قهوه ساز اهرمی می‌تواند بر فرآیند تهیه قهوه کنترل داشته باشد. برای مثال، اگر یک قهوه خاص برای دم کشیدن به تزریق طولانی‌تر یا عصاره‌گیری بیشتر توسط فشار نیاز داشته باشد، این کار به راحتی امکان‌پذیر است.
دستگاه‌های قهوه ساز اهرمی با طراحی زیبا و بدون قطعات الکتریکی جذابیت خاصی دارند. این دستگاه‌ها کمتر در کافی‌شاپ‌ها استفاده می‌شوند و برای مکان‌های شلوغ مناسب نیستند.
با این حال، اگر به روش بخارپانک (Steampunk) علاقه دارید، این دستگاه‌ها انتخاب خوبی هستند.
اما چرا باید تهیه یک شات اسپرسو به این سختی باشد؟ دستگاه‌های اسپرسوساز اهرمی نیازمند تلاش و نیروی فیزیکی هستند و کسانی که از آن استفاده می‌کنند باید توانایی کنترل متغیرها را داشته باشند. کنترل دستی این فرآیند می‌تواند نتایج متفاوتی به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، بیشتر دستگاه‌های اسپرسوساز اهرمی تنها یک بویلر دارند و با خنک شدن آب قبل از رسیدن به قهوه، ممکن است نتایج متفاوتی به دست آید.
شان اوپیاوس، بنیانگذار Red Band Barista Academy در کیپ شرقی آفریقای جنوبی، می‌گوید: «هنگام خرید تجهیزات باید مزایا و معایب زیادی را در نظر گرفت. اما برای من، “ثبات در نتیجه” مهم‌ترین عامل است.»
آشنایی با انواع دستگاه‌های اسپرسوساز پمپی
یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین دستگاه‌های اسپرسوساز، دستگاه‌های پمپی هستند که از دهه 1960 به بازار عرضه شده‌اند و به سرعت جای خود را پیدا کرده‌اند.
این دستگاه‌ها با استفاده از یک پمپ الکتریکی، آب گرم شده را از مخزن به بستر قهوه هدایت می‌کنند. دستیابی به فشار ثابت با یک پمپ الکترونیکی بسیار ساده است.
دستگاه‌های اسپرسوساز پمپی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- نیمه اتوماتیک
- اتوماتیک
- تمام اتوماتیک
هر یک از این سه گروه با توجه به تغییرات دیگر مانند نوع پمپ، تعداد بویلرها و قابلیت برنامه‌ریزی به دسته‌های فرعی تقسیم می‌شوند.
اسپرسوسازهای نیمه اتوماتیک
این نوع دستگاه‌ها احتمالاً همان چیزی است که بسیاری به‌عنوان یک اسپرسوساز حرفه‌ای در ذهن دارند. اسپرسوسازهای نیمه اتوماتیک با استفاده از یک سیستم خودکار برای انتقال آب به هدگروپ کار می‌کنند. با این حال، آسیاب کردن قهوه، فشرده‌سازی آن با تمپر، و کنترل زمان عصاره‌گیری بر عهده باریستا است.
اسپرسوسازهای اتوماتیک
این دستگاه‌ها شباهت زیادی به اسپرسوسازهای نیمه اتوماتیک دارند، با این تفاوت که جریان آب را به صورت خودکار قطع می‌کنند. این ویژگی تضمین می‌کند که حجم هر شات قهوه ثابت باشد. بنابراین، نیازی نیست که برای جلوگیری از سرریز شدن قهوه، کنار دستگاه بایستید. قهوه سازهای اتوماتیک معمولاً در کافه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اسپرسوسازهای تمام اتوماتیک
این دستگاه‌ها همه کارها را انجام می‌دهند. اسپرسوسازهای تمام اتوماتیک دانه‌های قهوه را آسیاب می‌کنند و حجم قهوه، پر کردن پرتافیلتر و فشرده‌سازی پودر قهوه را نیز به‌طور خودکار انجام می‌دهند. تنها با فشار دادن یک دکمه، همیشه یک شات قهوه با کیفیت ثابت دریافت می‌کنید.
برخی از این دستگاه‌ها امکان تنظیمات شخصی‌سازی‌شده برای اندازه‌گیری و زمان‌بندی را فراهم می‌کنند. با این حال، این دستگاه‌ها امکان بروز خلاقیت در تهیه قهوه را محدود می‌کنند و بیشتر در خانه‌ها و شرکت‌ها استفاده می‌شوند.
مکانیزم دستگاه قهوه ساز پمپی
در ادامه آشنایی با انواع دستگاه قهوه ساز ، خوب است که با مکانیزم قهوه سازهای پمپی هم آشنا شویم. این دستگاه‌ها انواع مختلف پمپ‌ها را به کار می‌گیرند:
– ارتعاشی
– چرخشی
– دنده‌ای
ایوان مورا توضیح می‌دهد که پمپ‌های ارتعاشی عمدتاً در اسپرسوسازهای تمام اتوماتیک استفاده می‌شوند و کنترل فشار در این پمپ‌ها ناپایدار است زیرا تنها در یک فشار ثابت به درستی عمل می‌کنند. او می‌گوید:
«فشار در این پمپ‌ها از 4 بار در شروع عصاره‌گیری آغاز می‌شود و در انتها به 14 تا 16 بار می‌رسد.»
در صورت نیاز به تغییر فشار، این پمپ‌ها کارایی مطلوبی ندارند و ممکن است به اسپرسوی بی‌کیفیت منجر شوند.
دستگاه قهوه ساز حرفه‌ای معمولاً از پمپ‌های چرخشی یا دنده‌ای استفاده می‌کنند. مورا می‌گوید:
«پمپ‌های چرخشی پایدار هستند، اما باید با گذر زمان تنظیم شوند تا کیفیت قهوه حفظ شود.»
پمپ‌های دنده‌ای که در بهترین دستگاه‌های اسپرسوساز یافت می‌شوند، می‌توانند همراه با پمپ‌های چرخشی کار کنند و فشار را به‌طور مستقل کنترل کنند. برخی دستگاه‌ها دارای گزینه‌های دستی و قابل برنامه‌ریزی برای تنظیم فشار هستند.
مزیت دستگاه‌های اسپرسوساز پمپی
اسپرسوسازهای پمپی با کیفیت، معمولاً دارای سوپاپ‌های سه‌طرفه برای انتشار فشار هستند و می‌توانند چند شات قهوه را در زمانی کوتاه تهیه کنند. مزیت اصلی این دستگاه‌ها در کنترل، همراه با ثبات کیفیت است، به همین دلیل دستگاه‌های پمپی با کیفیت بالا معمولاً دارای چند بویلر هستند.
شان اوپیاوس بیان می‌کند:
«برای ارتقای کنترل دما، اسپرسوساز شما باید دارای بویلرهای مستقل باشد، به گونه‌ای که بویلر هدگروپ از بویلر مخصوص تهیه آب یا بخار جدا باشد.»
با این حال، ایوان مورا هشدار می‌دهد که حتی با داشتن یک اسپرسوساز با کیفیت بالا نیز ممکن است برخی نوسانات در کیفیت نهایی وجود داشته باشد. او توضیح می‌دهد:
«اسپرسوسازهایی هستند که از دیگر دستگاه‌ها بهترند، اما باید به خاطر داشت که این دستگاه‌ها نیز ساخته دست بشرند و هیچ انسانی کامل نیست. بنابراین، اسپرسوساز کاملاً بی‌نقص نیز وجود ندارد.»
این یکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید در مورد انواع اسپرسوسازها در نظر گرفت تا انتظارات شما بیش از حد نباشد.
قیمت قهوه سازهای باثبات
یکی دیگر از مسائل مهم در انتخاب قهوه ساز، قیمت قهوه سازهای مختلف است. گرچه اسپرسوسازهای نیمه اتوماتیک و اتوماتیک پمپی با ارائه گزینه‌های متعدد، تعادل خوبی بین ثبات و کنترل برقرار می‌کنند، اما معمولاً گران‌قیمت هستند.
شان اوپیاوس می‌گوید:
«اسپرسوسازهای دارای چند بویلر به وضوح قیمت بالاتری دارند. این ویژگی برای یک باریستا بسیار جذاب است، اما بودجه نقش تعیین‌کننده‌ای در این موارد ایفا می‌کند.»
اگرچه ویژگی‌هایی مانند طراحی زیبا و فناوری پیشرفته ممکن است جذاب باشند، اما تفاوت‌های زیادی در پشت این ظاهر زیبا وجود دارد. پیش از خرید یک دستگاه اسپرسوساز، باید مشخصات آن را به دقت بررسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که نیازهای شما را برآورده می‌کند. در نهایت، به یاد داشته باشید که قیمت قهوه ساز نه تنها به عملکرد آن، بلکه به قابلیت‌های اضافی و کیفیت ساخت نیز بستگی دارد. پس بررسی دقیق قیمت قهوه سازهای مختلف می‌تواند به شما در انتخاب بهترین دستگاه کمک کند.
